• Buluş Nedir? 

Sözlük anlamı ilk defa yeni bir şey icat etme olsa da asıl anlamı “tarım dahil, sanayideki herhangi bir spesifik sorunun çözümü” olarak tanımlanır.

• Patent Nedir? 

Buluş sahibine, buluşunun başkaları tarafından izinsiz olarak  kullanılmasını, üretilmesini, satılmasını, satışa sunulmasını veya ithal edilmesini belirli bir süre için engelleme hakkını veren koruma belgesidir.

• Neden Patent Verilir? 

Patent sistemi, buluş sahiplerine belli bir süre koruma hakkı vermesinin yanı sıra, patentte yer alan tüm bilgileri kamuoyuna açarak, aynı konuda çalışan başkalarının aynı buluşu yeniden üretmek için emek, zaman, maliyet vs. harcamasının engellenmesi için vardır. Bu özelliğe patentin bilgi işlevi diyoruz.

• Hangi Buluşlara Patent Verilir? 

Bir buluşa patent verilebilmesi için 3 şartın geçerli olması gerekiyor.

1) Yenilik

2) Tekniğin bilinen durumunun aşılması

3) Sanayiye uygulanabilir olması

• Hangi Buluşlara Patent Verilemez?

Buluş niteliğinde olmadığı için patent verilemeyecek konular:

1) Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;

2) Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;

3) Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;

4) Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.

5) İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.

• Türkiye’de Kaç Çeşit Patent Sistemi Vardır?  

Türkiye’de biri incelemesiz; diğeri incelemeli olmak üzere iki çeşit patent sistemi vardır. İncelemesiz sistemde, ülkemizde mali kaynakları kısıtlı olan buluş sahiplerine ucuz, süratli, ancak süresi nispeten kısıtlı, 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır.
İncelemeli sistemde işlemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, başvurunun patentlenebilirlik  kriterlerine sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha güvenli ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir.
İncelemesiz patent, gerekli şartlar yerine getirilmek ve incelenmek şartıyla incelemeli patente dönüştürülebilmektedir.

• Faydalı Model Nedir?  

Dünyada yeni olan, sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine 10 yıl süre ile bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır.

• Faydalı Model Tescili için Gerekli Kriterler Nelerdir?  

-Yenilik.
-Sanayi’ye uygulanabilirlik.

• Patent Ve Faydalı Model Arasındaki Fark Nedir? 

-Faydalı Modelde, tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri aranmaz,
-Koruma süreleri farklıdır,

-Faydalı model belgesine, ek faydalı model belgesi verilmez,
-Araştırma ve inceleme işlemlerinin olmaması nedeniyle patent verilmesine oranla faydalı model belgesinin verilmesi, hem zaman hem de masraf açısından daha elverişlidir.

• Başvurumun Patent Veya Faydalı Model Olduğuna Kim Karar Verir?  

Buluşu için Patent ya da faydalı model başvuru sistemlerinden hangisinin seçileceğine başvuru sahibi kendisi karar verir. Faydalı model başvurusu için dikkat edilecek en önemli husus, yeni olmayan ürünler için başvuru yapılmaması gerektiğidir. Yeni olmayan ürünler için başvuru yapılıp faydalı model belgesi alınsa dahi, ürünün yeni olmadığının üçüncü kişilerce ispatlanabilmesi durumunda, mahkeme yolu ile belgenin iptali söz konusudur.

• Yazılımlara Patent Alınabilir Mi? 

Türkiye’de yazılımlar 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası hükümlerince sanat eseri olarak korunuyor. Ancak hem Avrupa’da hem de Türkiye’de belirli koşullar altında, teknik bir yönü olan yazılımların patentle de korunması Avrupa Patenti kapsamında mümkün olabilir.

• Patent Tescilinde Yetkili Kurum Neresidir?  

Ankara’da bulunan Türk Patent Enstitüsü (TPE) Başkanlığı, Kanunlarla Patent tescilinde yetkili kılınmıştır.

• Patent veya Faydalı Model Koruma Süreleri Ne Kadardır? 

· İncelemeli patent 20 yıl,
· İncelemesiz patent 7 yıl,
· Faydalı model belgesi 10 yıl,
süre ile korunur.

• Patent Hakkının Sona Ermesinin Sebepleri Nelerdir?   

Patent hakkı;
1.Koruma süresinin dolması;
2.Patent sahibinin patent hakkından vazgeçmesi;
3.Yıllık ücretlerin ve ek ücretlerin öngörülen sürelerde ödenmemesi;

sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer.

• Patent ile Faydalı Model Belgelerinin Koruma Süreleri Uzatılabilir mi?  

Hayır uzatılamaz. Patent ve Faydalı Model belgelerinin koruma süreleri uzatılamaz. Ancak
İncelemesiz verilen patent için başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içinde inceleme talebinin yapılması halinde, incelemeli sisteme geçiş yapılabilir ve inceleme sonucu olumlu olursa, koruma süresi 20 yıla uzatılır.

• Buluş Sahibinin Patent/Faydalı Model Belgesini Aldıktan Sonra Yapacağı İşlemler Nelerdir?  

Patent/faydalı model belgesi sahibi veya yetkili kıldığı kişi, patentle veya faydalı model belgesi ile korunan buluşunu, patent/faydalı model belgesinin verildiğine ilişkin ilanın Resmi Patent Bülteninde yayımlandığı tarihten itibaren üç yıl içinde kullanmak ve Türk Patent Enstitüsü’ne kullandığını ispatlamak zorundadır.

Ayrıca, patent/faydalı model belgesi hakkının devam edebilmesi için patent/faydalı model belgesinin koruma süresi boyunca her yıl ücret tarifesinde belirtilen yıllık ücretleri, Türk Patent Enstitüsü’nün bildirimine gerek olmaksızın, vade tarihinde veya vadeyi takip eden altı aylık ek süre içerisinde peşin olarak ödemek gereklidir.

• Patent Tescil işlemleri için yıllık Harç Sistemi Nasıldır?  

Tescil işlemleri devam etmekte olan ve tescilli Patent veya Faydalı Modellerin korumalarının devam etmesi için, koruma süreleri boyunca her yıl vadesinde Türk Patent Enstitüsü’ne ödenmesi gerekir. Vade tarihi, başvuru tarihine tekabül eden ay ve gündür. Yıllık ücretler vade tarihinde ödenmemesi halinde, gecikme cezasıyla birlikte, vadeyi takip eden altı ay içinde gecikmeli olarak ödenebilir. Bu tarihte de ödenmezse patent hakkı sona erer.

• Patenti Kullanma Zorunluluğu Var mıdır?  

Patent Sahibi veya yetki verdiği kişi, patentle korunan buluşu kullanmak zorundadır. Kullanma zorunluluğu patentin verildiğine ilişkin ilanın bültende yayınlandığı tarihten itibaren 3 yıl içinde gerçekleşir.
Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, Enstitü nezdinde buluşu kullanmakta olduğunu resmi bir belge ile kanıtlar. Resmi nitelikli patent kullanım belgesi, Yönetmenlikte belirlenen merci tarafından ve yönetmelikte belirlenen genel kıstaslara ve kurallara göre düzenlenir.
Kullanım belgesi, buluşun kullanıldığı sınaî işletmedeki üretimin incelenmesi sonucunda verilir. Belge, patent konusu buluşun satışa sunulduğunu veya uygulandığını tayin eder. Belge, ilgili merci tarafından buna ilişkin başvurunun yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde düzenlenir. Belgede, patentle korunan buluşun fiilen kullanılmakta olduğu konusundaki bilgiler bulunur.
Kullanım belgesi Patent Sicili’ne kayıt edilir.

• Bir Ülkede Alınan Patentin Tüm Dünyada Geçerli midir? 

Buluşların patent ile korunması her ülkede geçerli olan ulusal yasalar çerçevesinde sağlanmaktadır. Yani bir buluşun patent ile korunması için, korunma istenen her ülkede patent başvurusunun yapılması zorunludur.

• Marka Nedir?

Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajlarının gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer bicimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlu işaretleri içerir.